"Chopcy z Roosevelta" / Teatr Nowy w Zabrzu

Bilety: I - 60 zł, II - 50 zł, III – 30 zł, stojące - 20 zł

Parter i loże sali widowiskowej wyposażone są w pętlę indukcyjną     petla-1

Po spektaklu w dn. 3.02 odbędzie się spotkanie z twórcami, które poprowadzi Wojciech Majcherek.

SPEKTAKL INSPIROWANY KSIĄŻKĄ PAWŁA CZADO “GÓRNIK ZABRZE. OPOWIEŚĆ O ZŁOTYCH LATACH”.

Reżyseria: Jacek Głomb

Obsada: Hanna Boratyńska, Anna Konieczna, Joanna Romaniak, Maciej Kaczor, Krzysztof Urbanowicz, Andrzej Kroczyński, Jakub Piwowarczyk, Marian Wiśniewski.

Była sobie drużyna Górnik Zabrze. Symbol mocarstwowych ambicji piłkarskich Śląska. Kopalniana duma peerelu. Towar eksportowy polskiej piłki. Centrum lokalnej tożsamości. Zespół-legenda, który w sezonie 1970/1971 w erze przedtelewizyjnej doszedł w dramatycznych okolicznościach do finału Pucharu Zdobywców Pucharów. Przegrał, ale wygrał. O tym wszystkim traktowała książka Pawła Czado “Górnik Zabrze”. To opowieść o złotych latach a stały duet współpracowników Jacek Głomb i Katarzyna Knychalska zrobił z niej spektakl nie tylko dla Zabrza, nie tylko dla Górnego Śląska, nie tylko dla kibiców piłki nożnej.

Realizatorom tylko z pozoru chodzi o konkretny klub i jego chwałę. Tak naprawdę opowiadają o świeckiej religii. Przyglądają się instytucji, która rządzi życiem pokoleń, organizuje codzienność, kanalizuje marzenia zbiorowości. Miłość do swojej drużyny kompensuje niewesołą rzeczywistość. Mecz staje się małą, bezkrwawą wojną o dobro i porządek świata, w której wygrywają o dziwo ci lepsi i zwykle pokrzywdzeni. A wygrywają dlatego, że są razem, kochają swoich reprezentantów bezwarunkowo i nie mają życia poza stadionem. To znaczy mają domy, pracują na kopalni, ale szczęśliwi są tylko na meczu, na trybunie, w tłumie ludzi odczuwających to samo. Górnik Zabrze i pewnie jeszcze wiele mniejszych lokalnych firm jak Motor Lublin, Stal Rzeszów, Polonia Warszawa zastępuje kibicom Matkę Boską i prawdziwego ojca. Uświęca rodzinę z wyboru. Piłka ponad miłość, piłka ponad obowiązek pracowniczy. W spektaklu Głomba fenomen Górnika Zabrze zostaje opowiedziany historiami piłkarza, kibica i działacza. Każdy z nich staje się na chwilę śląskim Everymanem a może polskim Każdym, bo w końcu nie tylko zabrzanie rozpoznają się w tym spektaklu. W Zabrzańskim Teatrze Nowym widownia zmienia się w stadion, widzowie przychodzą w szalikach, śpiewają kibicowskie przyśpiewki, jeszcze z czasów peerelu. Chwilami ogląda się ten spektakl jak mecz. Udzielają się nerwy z finału i półfinałów roku pamiętnego. Historia Górnika staje się peanem na cześć wspólnoty, która sama sobie zbudowała żyjący pomnik, drużynę, która po dziś dzień gra, współtworzy mit, próbuje opierać się komercjalizacji sportu.

Idę o zakład, że po obejrzeniu tego przedstawienia i ty widzu zostaniesz kibicem Górnika Zabrze. Albo przynajmniej łaskawszym okiem spojrzysz na ligowe potyczki Motoru Lublin.

Łukasz Drewniak, kurator Programu Teatralnego w Teatrze Starym

Spektakl o „złotych latach” Górnika Zabrze jest pomyślany jako lokalna opowieść, z której legniccy twórcy zaproszeni do Teatru Nowego w Zabrzu są dobrze znani. Historia drużyny przełoży się w sposób naturalny na ludzi, którzy ją tworzyli i na miasto, w którym się rozgrywała. Opowieść o Górniku nie będzie jednak stricte dokumentalna. Teatr nie lubi dosłowności. Artyści tworząc lokalne opowieści czerpią szeroko z faktów, ale potem pozwalają sobie przełożyć je na teatralną metaforę. Dzięki temu spektakl nie pozostaje jedynie lokalny – robi się zrozumiały dla mieszkańców innych miast. W przypadku Górnika takie „zuniwersalizowanie” opowieści jest szczególnie ważne, bo przecież sukcesy drużyny swoim zasięgiem wychodziły daleko poza Zabrze. „Chopcy z Roosevelta” będą więc opowiadać o historii sportowców, którzy na co dzień zmagają się z ogromną ambicją, ograniczeniami ciała, ale też ze swoją śląską tożsamością czy troskami życia codziennego. To będzie również opowieść o ich rodzinach, sąsiadach i kibicach całej Polski. Dzięki takiemu rozszerzeniu spektakl zada pytania: co stanowi o fenomenie takich zjawisk, jak Górnik Zabrze? Czym jest duch sportowy dziś, a czym był kiedyś? Jak zmienia się piłka pod wpływem pieniędzy, oczekiwań i mediów? Co sprawia, że jako Polacy, tak bardzo potrzebujemy sukcesów sportowych, by podkreślić naszą zbiorową siłę? Jakie ambicje przelewamy na piłkarzy?

Spektakl może stać się więc także punktem refleksji nad problemami wychodzącymi znacznie dalej poza piłkarskie boisko.

Premiera: 7 października 2022 r.

  

#opisujemy

Na pierwszym planie leżący, szczupły mężczyzna w białym, sportowym stroju, w krótkich spodenkach i koszulce z długimi rękawami. Mężczyzna ma lekko uniesione kolana, jedną rękę podnosi wysoko do góry, drugą przyciska do twarzy zasłaniając jedno oko. Na twarzy ma grymas bólu, odsłonięte, zaciśnięte zęby i zamknięte oczy. Na drugim planie stoi duża drewniana skrzynia z czarnym, odręcznym napisem "wungiel szesnaście łamane przez dwa". Podłoże i tło są czarne.

 

Новий театр у Забже

ХЛОПЦІ З РУЗВЕЛЬТА

КАТАЖИНА КНИХАЛЬСЬКА

ВИСТАВА ЗА КНИГОЮ ПАВЛА ЧАДО «GÓRNIK ZABRZE. OPOWIEŚĆ O ZŁOTYCH LATACH” («GÓRNIK ZABRZE». РОЗПОВІДЬ ПРО ЗОЛОТІ ЧАСИ»).

Режисер: Яцек Гломб

Актори: Ганна Боратинська, Анна Конєчна, Йоанна Романяк, Мачей Качор, Кшиштоф Урбанович, Анжей Крочинський, Якуб Півоварчик, Маріан Вишневський

Новий театр у Забже «Хлопці з Рузвельта» Катажини Книхальської, реж. Яцек Гломб

Була колись команда «Górnik Zabrze». Символ надпотужних футбольних амбіцій Сілезії. Шахтарська гордість Польської Народної Республіки. Польський футбольний експортний продукт. Центр локальної ідентичності. Легендарна команда, яка в сезоні 1970/1971 у дотелевізійну еру за драматичних обставин дійшла до фіналу Кубка Володарів кубків. Вона програла, але виграла. Про все це йдеться в книзі Павла Чадо «Górnik Zabrze». Це історія золотих років, а постійний дует Яцека Гломба та Катажини Книхальської зробив з неї виставу не лише для Забже, не лише для Верхньої Сілезії, не лише для футбольних уболівальників.

Може здатися, що автори дбають лише про конкретний клуб і його славу. Насправді ж вони розповідають про світську релігію, про інституцію, яка керує життям поколінь, організовує буденність, транслює колективні мрії. Любов до своєї команди прикрашає сумну реальність. Матч перетворюється на маленьку безкровну війну за добро і порядок у світі, в якій перемагають кращі та зазвичай знедолені. А виграють, тому що вони – разом, беззастережно люблять своїх представників і їм немає життя поза стадіоном. Тобто всі мають домівки, працюють у шахті, але щасливими бувають лише на матчі, на трибунах, у натовпі людей, які відчувають те саме. «Górnik Zabrze» та, ймовірно, ще багато менших місцевих клубів, таких як «Motor Lublin», «Stal Rzeszów», «Polonia Warszawa», замінюють Матір Божу та рідного батька для вболівальників. М'яч – понад любов, м'яч – понад роботу. У виставі Гломба феномен «Гурніка Забже» пізнається через історії футболіста, фаната та активіста. Зрештою, в цій виставі впізнають себе не лише жителі Забжа. У Новому театрі в Забже глядацька зала перетворюється на стадіон, глядачі приходять у шарфах, співають фанатські пісні ще з комуністичних часів. Іноді ця вистава виглядає як матч. Пригадується нервовість фіналу та півфіналу всім знаного року. Історія «Гурніка» стає хвалебною піснею спільноті, яка збудувала собі живий пам'ятник, команду, яка грає донині, співтворить легенди, намагається протистояти комерціалізації спорту.

Б’юся об заклад, що після перегляду цієї вистави ви також станете вболівальником «Górnik Zabrze». Або принаймні прихильніше подивитеся на матчеві зустрічі команди «Motor Lublin».  

Лукаш Древняк, куратор театральної програми Старого театру

Спектакль про «золоті роки» команди «Górnik Zabrze» задуманий як місцева історія, в якій автори з Легниці, запрошені до Нового театру в Забже, добре всім відомі. Історію команди природно втілюють люди, які її творили, і місто, де це відбувалося.

Однак історія «Гурніка» не буде суто документальною. Театр не любить буквальності. Створюючи локальні історії, митці багато черпають з фактів, але потім дозволяють собі перевести їх у театральну метафору. Завдяки цьому вистава не залишається суто локальною – вона стає зрозумілою і мешканцям інших міст. У випадку з «Гурником» така «універсалізація» історії особливо важлива, оскільки успіхи команди вийшли далеко за межі Забже.

Таким чином, «Хлопці з Рузвельта» розкажуть історію спортсменів, які борються з великими амбіціями, можливостями тіла, а також із своєю сілезькою ідентичністю чи турботами повсякденного життя. Це також розповідь про їхні родини, сусідів та шанувальників по всій Польщі. Завдяки цьому вистава змушує задуматися: у чому феномен таких явищ, як «Górnik Zabrze»? Що таке спортивний дух сьогодні і яким він був у минулому? Як змінюється футбол під впливом грошей, очікувань і ЗМІ? Чому ми, поляки, так потребуємо спортивних успіхів, щоб підкреслити нашу колективну силу? Які амбіції ми перекладаємо на футболістів?

Вистава також може стати поштовхом для роздумів над проблемами, які виходять набагато далі футбольного поля.

 

 

fot. Paweł JaNic Janicki

"Chopcy z Roosevelta" / Teatr Nowy w Zabrzu

  • fot. Paweł JaNic Janicki